Imos ver hoxe o funcionamento interno dunha frauta de pico (aplicable totalmente ó pito). O coñecemento deste sistema de produción de son é fundamental para entender os procesos de construción e por que se fan dunha maneira e non doutra, fundamentalmente na boquilla, que é a parte fundamental da frauta.
O alento do músico forma un chorro de ar que, ó sair da canle, interactúa coa columna de ar no furado (o tubo) do instrumento e comenza a oscilar arredor do borde do bisel, como se mostra nas imaxes a continuación.
A oscilación do ar arredor do bisel segundo fotos realizadas por A. Hirschberg, da universidade de Eindhoven, Holanda
As moléculas de ar contidas no tubo dun instrumento de vento son como unha fileira de péndulos que se tocan. Cando o primero recibe un pulso, transmítello ao seguinte e baixa ata o remate da líña. Cando chega ó último, rebota e envíao de volta na dirección oposta, logo o ciclo comeza novamente, como se mostra na seguinte animación.
Polo tanto, o furado (tubo) do rexistrador contén unha columna de ar que comeza a vibrar baixo a influencia da oscilación do espazo de ar a cada lado do bisel ó soprar no instrumento. Esta vibración percorre o instrumento en dirección lonxitudinal e nun movemento de ida e volta, que se organiza da seguinte maneira:
En cada extremo hai unha barriga de velocidade (V), que é un área de movemento intenso e de baixa presión (en azul claro nas imaxes que seguen), onde as moléculas de ar se moven rapidamente, e no medio hai unha zona de inmobilidade e de alta presión (en marrón nas imaxes) chamada nó de velocidade (N). A continuación veremos que este sistema ten outros modos de vibración, onde se divide en dous, tres ou catro partes, ou inclusive máis.
A seguinte animación mostra como vai. As ondas que cruzan o tubo de arriba cara a abaixo e de abaixo cara a arriba crúzanse no nó (N), rebotan nos extremos e comezan novamente na dirección oposta para rebotar novamente nun movemento de ida e volta que se manterá mentres o músico sopre no instrumento.
A columna de ar en realidade ten varios modos de funcionamento, todos presentes ó mesmo tempo. Estes son os rexistros, que corresponden ós parciais (ou harmónicos) que se superpoñen para compoñer o "timbre" do instrumento.
O gráfico de abaixo á esquerda revela o espectro de son do baixo (terceira dixitación) dunha frauta "alto" barroca, e permite visualizar a frecuencia e a amplitude dos diferentes parciais, cada un representado por un pico. O primero (esquerda) é dominante. Esta é a nota que escoitamos (a fundamental), os demais enriquéceno e caracterizan o seu "timbre".
O espectrograma da dereita ofrece unha representación visual en tempo real das diferentes frecuencias (os parciais) que compoñen esta nota cando se toca no mesmo instrumento. Cada líña horizontal representa un inicio parcial dende o fondo (o fundamental), a intensidade de cada un indícase pola súa cor. O timbre analizado neste diagrama resulta tanto do perfil do tubo como da xeometría da canle.
A utilización dos primeiros parciais permítenos tocar nunha tesitura de máis de dúas oitavas. Seguen a continuación as explicacións dalgunhas notas dunha frauta "alto" barroca en FA.
 |
| FA grave (1º rexistro)
Podemos acurtar a columna de ar abrindo furados, o que nos permite escoitar notas máis agudas, a distancia percorrida polo movemento de ida e volta é máis curta. Obviamente podemos extendelo novamente pechando furados. Se os furados fosen o suficientemente grandes, abrilos sería como cortar completamente a columna de ar vibrante ó seu nivel, pero no rexistrador son demasiado pequenos para iso. Esta é a razón pola cal podemos usar as dixitacións de tranquilla (abrir un furado e pechar un ou máis detrás del) para obter, en particular, os semitóns.
|
 |
| 1º rexistro |
 |
| 1º rexistro |
 |
| 1º rexistro
Para tocar notas máis agudas podemos neutralizar o primeiro parcial e forzar a columna de ar a dividirse en dúas partes (isto faise provocando unha fuga no furado do polgar). Agora hai 2 nós de velocidade e a distancia percorrida polo movemento de retorno é aínda máis curta. Isto permítenos reutilizar os mesmos furados para outras notas. Polo tanto empregamos o segundo rexistro do instrumento, para o cal a columna de ar ten agora dous nós de velocidade.
|
Ningún comentario:
Publicar un comentario
¡Anímate a participar cos teus comentarios!